Pepsinogen I/II – Giải pháp sàng lọc ung thư dạ dày không xâm lấn

Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao trên toàn thế giới. Việc phát hiện sớm ung thư dạ dày có thể giúp tăng tỷ lệ sống sót và cải thiện kết quả điều trị. Trong số các phương pháp chẩn đoán, xét nghiệm Pepsinogen I (PGI) và Pepsinogen II (PGII) nổi lên như một công cụ hữu ích để đánh giá tình trạng niêm mạc dạ dày và xác định nguy cơ ung thư. Cùng Phòng khám Đa khoa Dr. Binh Tele_Clinic vai trò của Pepsinogen trong phát hiện ung thư dạ dày, độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm, cũng như ứng dụng lâm sàng của nó.

1. Pepsinogen I, Pepsinogen II và vai trò trong phát hiện ung thư

Pepsinogen là gì?

Pepsinogen là một tiền enzyme được tiết ra bởi các tế bào tuyến của niêm mạc dạ dày và là tiền thân của enzyme tiêu hóa pepsin. Có hai loại pepsinogen chính:

- Pepsinogen I (PGI): Chủ yếu được tiết ra từ tế bào chính và tế bào viền của vùng thân và đáy dạ dày.

- Pepsinogen II (PGII): Được tiết ra từ toàn bộ niêm mạc dạ dày, bao gồm cả phần hang vị và hành tá tràng

Sự thay đổi nồng độ của hai loại pepsinogen này phản ánh tình trạng của niêm mạc dạ dày. Khi dạ dày bị viêm teo, các tế bào tuyến tiết PGI bị suy giảm, dẫn đến giảm nồng độ PGI trong huyết thanh. Ngược lại, PGII không bị ảnh hưởng nhiều, làm giảm tỷ lệ PGI/II.

Tỷ lệ PGI/II và nguy cơ ung thư dạ dày

Tỷ lệ PGI/II là một chỉ số quan trọng trong đánh giá viêm teo dạ dày - một yếu tố nguy cơ chính dẫn đến ung thư dạ dày. Khi tỷ lệ này giảm xuống dưới một ngưỡng nhất định, nguy cơ ung thư dạ dày tăng lên đáng kể.

Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng:

- PGI huyết thanh thấp và tỷ lệ PGI/II giảm có liên quan chặt chẽ đến viêm teo dạ dày.

- Viêm teo dạ dày nặng có thể dẫn đến loạn sản, dị sản và cuối cùng là ung thư dạ dày.

2. Độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm Pepsinogen trong chẩn đoán

Ngưỡng giá trị Pepsinogen trong xét nghiệm

Hiệu suất chẩn đoán của xét nghiệm pepsinogen phụ thuộc vào giá trị ngưỡng được sử dụng. Một tiêu chí phổ biến xác định pepsinoge n dương tính (PG+) là mức PGI ≤ 70 ng/mL và tỷ lệ PGI/II ≤ 3.0.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người đáp ứng tiêu chí này có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn so với những người âm tính với PG.

Độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm Pepsinogen

Độ nhạy: Thường dao động trong khoảng 50-70%, có nghĩa là xét nghiệm có thể bỏ sót một số trường hợp ung thư dạ dày.

Độ đặc hiệu: Cao hơn so với độ nhạy, lên tới 80-90%, giúp xác định chính xác nhóm người có nguy cơ cao.

Mặc dù độ nhạy trung bình, nhưng nhờ độ đặc hiệu cao, xét nghiệm pepsinogen là một phương pháp hữu ích để phân tầng nguy cơ và hướng dẫn các biện pháp chẩn đoán tiếp theo như nội soi.

3. Ứng dụng lâm sàng của Xét nghiệm Pepsinogen

Xét nghiệm Pepsinogen trong chương trình sàng lọc

Xét nghiệm pepsinogen huyết thanh là phương pháp không xâm lấn để xác định những người có viêm teo dạ dày và nguy cơ cao mắc ung thư dạ dày.
Ở các quốc gia có tỷ lệ ung thư dạ dày cao như Nhật Bản, Hàn Quốc, xét nghiệm pepsinogen đã được tích hợp vào các chương trình sàng lọc để phân tầng nguy cơ và hướng dẫn các đánh giá chẩn đoán tiếp theo như nội soi để kiểm tra chi tiết hơn.

Những đối tượng nên đi xét nghiệm Pepsinogen

Xét nghiệm pepsinogen phù hợp với các nhóm đối tượng sau:

- Người trên 40 tuổi, đặc biệt là nam giới.

- Người có tiền sử gia đình mắc ung thư dạ dày.

- Người có tiền sử viêm dạ dày mạn tính hoặc nhiễm Helicobacter pylori.

- Những người sống trong khu vực có tỷ lệ ung thư dạ dày cao.

Việc xét nghiệm định kỳ giúp phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư và can thiệp kịp thời, giảm tỷ lệ tử vong do ung thư dạ dày.

4. Ý nghĩa của tỷ lệ Pepsinogen I/II trong đánh giá nguy cơ ung thư dạ dày

Tỷ lệ PGI/II và viêm teo niêm mạc dạ dày

Một số nghiên cứu cho thấy rằng tỷ lệ PGI/II thấp (< 3.0) có liên quan đến:

- Viêm teo niêm mạc dạ dày mức độ cao.

- Nguy cơ tiến triển thành ung thư dạ dày trong tương lai.

Sự suy giảm tỷ lệ PGI/II là dấu hiệu cảnh báo quan trọng giúp bác sĩ định hướng chiến lược chẩn đoán và theo dõi bệnh nhân có nguy cơ cao.

Kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác

Mặc dù xét nghiệm pepsinogen có ý nghĩa quan trọng, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn nội soi dạ dày hoặc các xét nghiệm khác. Trong thực tế lâm sàng, các bác sĩ thường kết hợp xét nghiệm pepsinogen với:

- Nội soi dạ dày: Giúp quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày, phát hiện tổn thương và sinh thiết nếu cần.

- Xét nghiệm Helicobacter pylori: Để đánh giá nguy cơ viêm teo dạ dày và ung thư dạ dày.

- Xét nghiệm CA 72-4, CEA: Các dấu ấn ung thư khác hỗ trợ trong chẩn đoán.

Việc sử dụng kết hợp nhiều phương pháp giúp nâng cao hiệu quả sàng lọc và phát hiện sớm ung thư dạ dày.

Xét nghiệm pepsinogen huyết thanh, đặc biệt là tỷ lệ PGI/II, là một công cụ quan trọng trong đánh giá nguy cơ ung thư dạ dày. Nó giúp xác định nhóm đối tượng có nguy cơ cao, hỗ trợ trong các chương trình sàng lọc và định hướng chẩn đoán tiếp theo.

Tuy nhiên, do độ nhạy chưa thực sự cao, xét nghiệm này nên được sử dụng kết hợp với nội soi dạ dày và các phương pháp khác để tối ưu hóa hiệu quả chẩn đoán và phát hiện sớm ung thư dạ dày. Nghiên cứu sâu hơn về giá trị ngưỡng phù hợp với từng nhóm dân số sẽ giúp cải thiện độ chính xác và ứng dụng thực tiễn của xét nghiệm này trong tương lai.

📞 Gọi ngay Hotline 1900 9204 để được tư vấn và đặt lịch khám.

📲 Tải ứng dụng Dr. Binh để đặt gói tầm soát và theo dõi sức khỏe dễ dàng hơn!