Cách quản lý, điều trị và một số phương pháp hỗ trợ kiểm soát bệnh tăng huyết áp

Tăng huyết áp (huyết áp cao) là một bệnh mạn tính phổ biến, nhưng nếu được kiểm soát tốt, bạn có thể giảm nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim và các biến chứng tim mạch. Phòng khám Đa khoa Dr. Binh Tele_Clinic sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về quản lý bệnh tăng huyết áp thông qua bài viết này.

1. Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh Giúp Kiểm Soát Huyết Áp

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp. Dưới đây là các nguyên tắc chính:

• Ăn nhạt, giảm muối: Hạn chế muối dưới 5g/ngày (khoảng 1 thìa cà phê). Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, nước chấm nhiều muối. Thay vào đó, sử dụng thảo mộc, chanh, hoặc gia vị tự nhiên để tăng hương vị. Chế độ ăn giảm muối có thể hạ huyết áp đáng kể.
  Ví dụ: Chọn gạo lứt thay gạo trắng, ưu tiên cá và thịt gia cầm bỏ da.
• Tăng rau quả, hạn chế chất béo xấu: Bổ sung rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo và các loại đậu. Hạn chế mỡ động vật, thịt đỏ, đồ chiên rán và đồ ngọt. Chế độ ăn DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) là lựa chọn lý tưởng.
  Ví dụ: Thay bánh kẹo bằng trái cây tươi như táo, chuối.
• Hạn chế rượu bia: Nam giới không quá 2 đơn vị cồn/ngày, nữ giới không quá 1 đơn vị (1 đơn vị ~ 330ml bia hoặc 100ml rượu vang). Uống quá nhiều rượu bia có thể làm tăng huyết áp và giảm hiệu quả thuốc.
• Kiểm soát cân nặng: Giảm 5-10% trọng lượng cơ thể nếu thừa cân giúp hạ huyết áp (~1 mmHg/kg giảm). Theo dõi vòng bụng: nam >90cm, nữ >80cm làm tăng nguy cơ huyết áp cao.

2. Vận Động và Tập Luyện Hỗ Trợ Hạ Huyết Áp

Tập thể dục và vận động đều đặn không chỉ cải thiện sức khỏe tim mạch mà còn giúp hạ huyết áp từ 5-8 mmHg.

• Tập thể dục đều đặn: Đặt mục tiêu 150 phút/tuần với bài tập cường độ vừa như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội hoặc khiêu vũ. Kết hợp tập sức mạnh (yoga, tạ nhẹ) 2-3 buổi/tuần để tăng hiệu quả.
  Ví dụ: Đi bộ 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần.
• Thói quen vận động lành mạnh: Bắt đầu từ các hoạt động nhẹ nếu ít vận động trước đây. Tăng dần cường độ, tránh tập quá sức. Sử dụng cầu thang bộ, làm vườn, hoặc lau nhà để tăng cường hoạt động hàng ngày.
• Quản lý stress: Căng thẳng kéo dài làm tăng huyết áp. Thực hành thiền, hít thở sâu, yoga hoặc nghe nhạc để thư giãn. Ngủ đủ 7-8 tiếng/đêm giúp ổn định huyết áp.

3. Tuân Thủ Dùng Thuốc Theo Chỉ Định

Thuốc hạ huyết áp là yếu tố quan trọng để kiểm soát bệnh, nhưng cần kết hợp với lối sống lành mạnh.

• Uống thuốc đúng chỉ định: Tuân thủ liều lượng và thời gian bác sĩ kê. Không tự ý ngừng thuốc, ngay cả khi huyết áp ổn định, vì huyết áp có thể tăng trở lại âm thầm.
• Hiểu về thuốc: Tìm hiểu tên thuốc, liều dùng, tác dụng phụ. Ví dụ, thuốc lợi tiểu có thể gây tiểu nhiều, thuốc chẹn beta có thể gây mệt mỏi nhẹ. Sử dụng hộp chia thuốc hoặc nhắc nhở để không quên liều.
• Kết hợp lối sống: Thuốc hiệu quả hơn khi ăn nhạt, tập luyện và giảm cân. Một số trường hợp có thể giảm liều thuốc nếu cải thiện lối sống tốt.
• Tránh tương tác thuốc: Báo cho bác sĩ về các thuốc khác (bao gồm thực phẩm chức năng, thuốc nam) để tránh ảnh hưởng đến thuốc huyết áp.

4. Khám Định Kỳ và Theo Dõi Sức Khỏe

Khám định kỳ giúp theo dõi và điều chỉnh kế hoạch điều trị hiệu quả.

• Lịch tái khám: Tái khám mỗi 1-2 tháng khi mới chẩn đoán hoặc điều chỉnh thuốc; sau đó mỗi 3-6 tháng nếu huyết áp ổn định. Bác sĩ sẽ đo huyết áp, kiểm tra nhịp tim, cân nặng, vòng bụng và xét nghiệm máu (mỡ máu, đường máu, chức năng thận).
• Đánh giá biến chứng: Kiểm tra mắt (soi đáy mắt), xét nghiệm nước tiểu (đạm niệu) mỗi 1-2 năm để phát hiện sớm tổn thương võng mạc hoặc thận. Điện tâm đồ hoặc siêu âm tim có thể được thực hiện nếu cần.
• Trao đổi với bác sĩ: Hỏi rõ mục tiêu huyết áp, cách tập luyện, thời điểm uống thuốc. Mang sổ ghi huyết áp đo tại nhà để bác sĩ tham khảo.

5. Theo Dõi Huyết Áp Tại Nhà

Theo dõi tại nhà giúp bạn chủ động kiểm soát huyết áp và phát hiện sớm vấn đề.

• Đo huyết áp tại nhà: Sử dụng máy đo tự động, đo vào cùng thời điểm mỗi ngày (sáng sớm, tối trước ngủ) khi cơ thể thoải mái. Ghi kết quả vào sổ, mục tiêu <135/85 mmHg (tương đương 140/90 mmHg tại phòng khám). Nếu huyết áp ≥180/120 mmHg kèm triệu chứng (đau đầu, đau ngực, khó thở), liên hệ bác sĩ ngay.
• Nhận biết triệu chứng: Tăng huyết áp thường không có triệu chứng, nhưng một số trường hợp có thể gây nhức đầu, chóng mặt, ù tai. Chú ý các dấu hiệu như đau đầu sáng sớm, chảy máu cam, mờ mắt và báo bác sĩ.
• Duy trì thói quen tốt: Không hút thuốc, hạn chế thức khuya, tránh caffeine buổi tối. Thực hành thiền hoặc thư giãn nhẹ để giảm stress.
• Xử trí khẩn cấp: Có sẵn thuốc dự phòng theo đơn bác sĩ. Không tự ý dùng thuốc của người khác. Nếu huyết áp quá cao, liên hệ y tế ngay.

Kiên trì áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, vận động đều đặn, tuân thủ dùng thuốc, khám định kỳ và theo dõi huyết áp tại nhà sẽ giúp bạn kiểm soát tăng huyết áp bền vững, bảo vệ sức khỏe tim mạch và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn mỗi ngày. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến bệnh tăng huyết áp, hãy đến Phòng khám Đa khoa Dr. Binh Tele_Clinic để được kiểm tra và thăm khám kịp thời.

Để được tư vấn chi tiết, vui lòng liên hệ:

📞 Hotline 1900 9204 để được tư vấn và đặt lịch khám.

📲 Tải ứng dụng Dr. Binh để đặt gói tầm soát và theo dõi sức khỏe dễ dàng hơn!