Hướng dẫn của AHA về tình trạng đông máu sau khi tiêm vắc xin COVID-19

Một báo cáo mới được công bố đưa ra hướng dẫn liên quan đến các tình trạng hiếm gặp liên quan đến COVID-19 cũng như vắc xin chống lại vi rút.

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khẳng định trong hướng dẫn mới được công bố rằng khả năng hình thành và phát triển cục máu đông tại các xoang tĩnh mạch não sau khi tiêm vắc xin COVID-19 là cực kỳ thấp, sau khi nhận được báo cáo về các trường hợp xảy ra biến chứng sau khi tiêm vắc-xin của hãng Johnson & Johnson và AstraZeneca.

Hướng dẫn được đưa ra sau khi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) dỡ bỏ lệnh “tạm dừng” đối với việc sử dụng vắc-xin của hãng Johnson & Johnson (J&J) do những quan ngại liên quan đến trường hợp cục đông máu ở xoang tĩnh mạch não (Cerebral Venous Sinus Thrombosis, CVST) kèm theo hội chứng đông máu giảm tiểu cầu (Thrombosis-Thrombocytopenia Syndrome, TTS) xảy ra ở 6 người phụ nữ sau khi tiêm vắc xin.

Những tình trạng này cũng liên quan đến những bệnh nhân ở Canada và châu Âu đã được sử dụng vắc xin AstraZeneca.

Bệnh CVST là gì? 

Bệnh CVST (Cerebral Venous Sinus Thrombosis) là bệnh hiếm, thường xảy ra ở phụ nữ, tỉ lệ 5 ca trên 1 triệu người. Bệnh xảy ra do cục máu đông hình thành tại các xoang tĩnh mạch não. Các xoang mạch máu não là các tĩnh mạch quan trọng để máu lưu thông về tim phổi lấy oxy. Khi có các cục máu xuất hiện thì một vùng máu trong não không lưu thông, dẫn đến thiếu oxygen (như đột quỵ) hay vỡ mạch máu.

Tùy vào vị trí cục máu đông mà bệnh nhân có những triệu chứng khác nhau như thay đổi thị lực (do ảnh hưởng vùng thị giác trên não), nhức đầu, chóng mặt, mệt mỏi, cho đến yếu hay liệt một bên tay chân. Bệnh CVST thường xảy ra ở những bệnh nhân có rủi ro hay bệnh lý nền ví dụ như đang mang thai, có bệnh sử đông máu (thrombophilia), bệnh tự miễn, dùng thuốc ngừa thai, viêm màng não, hay phẫu thuật vùng não.

"Nguy cơ mắc CVST do nhiễm COVID-19 cao gấp 8 đến 10 lần so với nguy cơ mắc CVST sau khi tiêm vắc-xin COVID-19", tác giả chính Karen L. Furie, MD, chủ nhiệm Khoa Thần kinh tại Warren. Trường Y khoa Alpert thuộc Đại học Brown, Providence, Rhode Island, trong một thông cáo của AHA.

Chuyên gia Furie cho biết: “Công chúng có thể yên tâm với cuộc điều tra của CDC và FDA và những thống kê này - khả năng phát triển bệnh CVST sau khi tiêm vắc xin COVID-19 là cực kỳ thấp."

Hướng dẫn mới giải quyết các dấu hiệu và triệu chứng của CVST và TTS, và chứng giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch do vắc-xin (VITT); kèm theo đó là những đề xuất các lựa chọn điều trị tốt nhất cho tình trạng này.

Các nhà điều tra đã phân tích cơ sở dữ liệu của 59 tổ chức chăm sóc sức khỏe và 81 triệu bệnh nhân, 98% trong số đó là ở Mỹ.

Trong cuộc điều tra, trong số 514.000 bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 từ tháng 1 năm 2020 đến tháng 3 năm 2021, 20 người được chẩn đoán mắc bệnh CVST.

Trong số 490.000 người lớn được tiêm vắc xin Moderna hoặc Pfizer-BioNTech, không có trường hợp giảm tiểu cầu nào được ghi nhận.

Tổng thống Mỹ được tiêm vaccine COVID-19 của Pfizer - BioNTech. Ảnh: AFP

Chuyên gia Furie cho biết cục máu đông CVST là những tác dụng ngoại ý rất hiếm gặp, tuy nhiên bất kỳ bệnh nhân nào gặp phải các cục máu đông nghi ngờ như vậy nên được kiểm tra ngay lập tức để xác định xem họ đã sử dụng vắc xin COVID-19 trong vài tuần trước đó hay không.

Chuyên gia nhấn mạnh rằng không được sử dụng các sản phẩm heparin “với bất kỳ liều lượng nào” cho những người bị nghi ngờ mắc bệnh CVST, TTS hoặc VITT. Với phương pháp điều trị thích hợp, hầu hết bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn. Báo cáo bao gồm các khuyến nghị điều trị bổ sung, chi tiết nếu nghi ngờ một trong những điều kiện này.

Những sự kiện hiếm gặp

Các tác giả lưu ý rằng: tại Mỹ, các trường hợp TTS/VITT bắt đầu xuất hiện sau 2 tuần rưỡi sau khi tiêm vắc xin J&J và tại châu Âu đến 3 tuần rưỡi sau khi nhận vắc xin AstraZeneca.

Một báo cáo (ngày 23/4/2021) từ CDC và FDA lưu ý rằng trong số gần 7 triệu người trưởng thành được tiêm vắc xin J&J, các cơ quan này chỉ điều tra 15 trường hợp TTS được báo cáo.

Trong một báo cáo (ngày 7/4/2021) từ Cơ quan Dược phẩm Châu Âu ghi nhận rằng: trong số hơn 25 triệu người được tiêm vắc xin AstraZeneca tại Châu Âu, đã phát hiện thấy 62 trường hợp mắc bệnh CVST.

Một tuyên bố được đưa ra bởi Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ / Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ kêu gọi "mọi người nên tiêm vắc-xin COVID-19" càng sớm càng tốt.

Các tổ chức cho biết: “Chúng tôi tự tin rằng lợi ích của việc tiêm chủng vượt xa những rủi ro rất nhỏ, hiếm gặp. Rủi ro của việc tiêm chủng cũng nhỏ hơn nhiều so với rủi ro của COVID-19 và những hậu quả có thể gây tử vong của nó." 

Nguồn: https://www.medscape.com/viewarticle/950231 

Biên dịch: H.Trang