Cà Phê - Vũ Khí Bí Mật Chống Lại Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (Nonalcoholic fatty liver disease = NAFLD) bao gồm bệnh gan nhiễm mỡ đơn thuần (steatosis), viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (Nonalcoholic steatohepatitis = NASH) và xơ gan. Tất cả các giai đoạn của NAFLD đều có chung dấu hiệu nhiễm mỡ ở trong tế bào gan. Trong bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH), tình trạng nhiễm mỡ kết hợp với viêm và xơ hoá gan.

Điều trị béo phì thông qua tập thể dục và ăn kiêng là những biện pháp cơ bản không còn nghi ngờ gì nữa để chăm sóc bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)/viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH).

Theo Bác sĩ Manal F. Abdelmalek, chuyên gia về Sức khỏe cộng đồng, Cập Nhật về bệnh lý về tiêu hoá, Bệnh viêm loét đường tiêu hoá, tại Hội thảo bệnh gan: nếu uống ít nhất vài tách cà phê một ngày có tác dụng như một liều thuốc hỗ trợ.

Giáo sư y khoa, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa Abdelmalek tại Đại học Duke, Durham, N.C. cho biết: “Tôi luôn khuyên các bệnh nhân NAFLD của tôi nên uống ít nhất 2-3 tách cà phê mỗi ngày”. Ông dựa trên việc phân tích tổng hợp của 16 nghiên cứu được tiến hành trên 3000 người uống cà phê và 132,000 người không uống, những người uống cà phê ít nguy cơ thành xơ gan. Những người uống 1 cốc cà phê mỗi ngày giảm 34% nguy cơ mắc bệnh xơ gan so với người không uống, và giảm tới 47% nguy cơ nếu uống từ 2 cốc cà phê/ngày. Hơn nữa, các nhà khoa học phát hiện ra rằng uống cà phê có khả năng giảm 27% nguy cơ thành xơ gan mất bù so với những người không uống.

"Điều đáng khích lệ hơn nữa là bằng chứng cho thấy cà phê làm giảm nguy cơ ung thư biểu mô tế bào gan", bác sĩ Abdelmalek cho biết. Dẫn chứng từ một kết quả phân tích tổng hợp tại Anh trên 18 nghiên cứu thuần tập với 2,27 triệu người tham gia và 2,905 ca bệnh, theo dõi 8 nghiên cứu bệnh chứng trên 1,825 trường hợp và 4,652 đối chứng. Cho thấy uống ít nhất 2 cốc/ngày có khả năng giảm đến 35% nguy cơ ung thư tế bào gan mà không phụ thuộc vào giai đoạn bệnh gan của người bệnh, hoặc có hay không có bệnh tiểu đường tuýp 2, nhiễm virus viêm gan B/C, hay thói quen uống rượu, hút thuốc, béo phì. Cũng theo Abdelmalek:  “đây là những kết quả rất ấn tượng và chắc chắn là điều không nên bị bỏ qua”. Ngoài ra còn có các kết quả “cực kì mạnh mẽ” chứng tỏ cà phê có khả năng giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2. Cơ chế của những lợi ích này còn chưa rõ ràng. "Còn chưa biết liệu có phải do chất caffeine trong cà-phê hay do một số thành phần khác của hạt cà phê; ví dụ như chất Phenol. Tác dụng của trà có vẻ không như cà phê, do đó nó có thể là thứ gì đó ngoài chất caffeine", Abdelmalek chia sẻ.

Chủ trì phiên thảo luận, Giáo sư, bác sĩ, Chuyên gia về sức khỏe cộng đồng, trưởng khoa tiêu hóa và bệnh gan Đại học Nam California, Los Angeles, Norah A. Terrault chia sẻ: uống ít nhất hai tách cà phê mỗi ngày hỗ trợ giảm nguy cơ xơ gan ở bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B hoặc C. “Tôi cũng là người đề xuất mạnh mẽ việc sử dụng cà phê. Chúng ta hạn chế bệnh nhân phải thực hiện kiêng khem nhiều thứ, thật tuyệt khi trả lại cho họ thứ gì đó, đúng không?”.

Ăn kiêng và tập thể dục

Hầu hết các hiệp hội chuyên môn về tiêu hóa đều nhấn mạnh trong hướng dẫn thực hành cho các bệnh nhân NAFLD về việc bắt buộc thường xuyên duy trì chế độ ăn uống và hoạt động thể chất. Nếu được duy trì, những thay đổi lối sống này có thể cải thiện NASH và xơ hóa gan, cũng như giảm nguy cơ tăng áp lực tĩnh mạch chủ và ung thư gan.

Abdelmalek đã khuyên bệnh nhân của mình nên tập thể dục nhịp điệu cường độ cao ít nhất 150 phút mỗi tuần. Một “thử nghiệm can thiệp” đã được thực hiện trên 220 bệnh nhân trong suốt 12 tháng cho thấy cả tập thể dục cường độ vừa phải và mạnh đều làm giảm đáng kể hàm lượng chất béo trung tính trong gan. Điều chỉnh bài tập phù hợp với những gì bệnh nhân có thể làm, những gì họ thích và những gì họ có thể duy trì.

Abdelmalek chỉ rõ và đề cập đến tất cả các yếu tố nguy cơ có khả năng biến đổi dẫn đến NAFLD, bao gồm tăng huyết áp, tiểu đường, béo bụng, hút thuốc, uống quá nhiều rượu, tắc nghẽn ngưng thở khi ngủ và chế độ ăn uống không lành mạnh với nhiều chất béo, thịt đỏ và đường fructose. “Thông điệp chính mà tôi muốn truyền tải đến những người bệnh đang quan tâm đến chế độ ăn kiêng: Nên tìm cách tiếp cận, chế độ phù hợp với bản thân, không quan trọng là đúng hay sai. Đối với một số bệnh nhân của tôi, khuyến nghị sử dụng phương pháp “nhịn ăn không liên tục” và ăn bữa đầu tiên trong ngày vào lúc 2 hoặc 3 giờ chiều. Đối với những người khác, có thể áp dụng các phương pháp khác như chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ ăn giàu protein, theo dõi cân nặng. Điểm mấu chốt trong phương pháp tiếp cận của tôi là tránh xa carbohydrate và mỡ. Không những vậy, tôi sẽ cố gắng điều chỉnh phù hợp với sở thích của từng cá nhân người bệnh thông qua việc giảm cân, hạn chế calo, nhịn ăn gián đoạn… và chắc chắn tham khảo qua lời khuyên từ các chuyên gia dinh dưỡng” Bác sĩ này cho hay.

Giảm 7% -10% trọng lượng cho thấy kết quả giải quyết NASH ở 64% - 90% bệnh nhân. Tuy nhiên chỉ khoảng 10% bệnh nhân đạt được mức giảm cân có ý nghĩa lâm sàng trong thời gian ngắn có thể duy trì được 1 năm, vì vậy cần tiếp tục theo dõi.

Hiện tại, không có liệu pháp nào dành cho NAFLD/NASH được FDA chấp thuận. Ngoài chế độ ăn kiêng và tập thể dục - và cà phê - còn có lựa chọn điều trị bằng thuốc giảm cân, có hiệu quả tương đương với việc thay đổi lối sống thành công và phẫu thuật giảm cân, các phương pháp này có hiệu quả đáng kể. Các bác sĩ phẫu thuật Pháp gần đây đã thông báo một nghiên cứu tiềm năng tại một trung tâm trên 180 bệnh nhân béo phì nặng có NASH đã được phẫu thuật nối tắt dạ dày sau 5 năm, cho thấy 84% trong số họ đã giải quyết được NASH mà không bị xơ hóa gan nặng hơn. Cụ thể hơn, 63% bệnh nhân bị xơ hóa nhẹ ở thời điểm ban đầu được theo dõi, đã giải quyết hoàn toàn tình trạng xơ hóa, cũng như 46% trong số những người bị cầu xơ nặng hơn lúc ban đầu.

Nguồn: medscape.com